Advaitaweb - Advaitaweb

Advaita en wetenschap

Wat is de ware aard der werkelijkheid?

Een centraal punt binnen de leer van Advaita Vedanta is dat het gevoel van afscheiding dat velen ervaren illusionair is. Wat wij menen dat de werkelijkheid is is dat helemaal niet. De werkelijkheid zoals wij die waarnemen bestaat alleen in ons bewustzijn. Kunnen we iets zeggen over de ware aard van de werkelijkheid? De wetenschap doet een poging. Zo is de wetenschap er achter gekomen dat alle materie die we waarnemen uit slechts drie elementaire deeltjes bestaat. Dat zijn up quarks, down quarks en elektronen. Het interessante is dat het hierbij gaat om puntdeeltjes. Dit zijn deeltjes die wel een massa hebben, maar geen omvang. Het zijn punten met een omvang van nul, van niets. Deze 'deeltjes' verbinden zich door middel van de vier natuurkrachten. Twee daarvan, de sterke en zwakke kernkracht zijn alleen werkzaam binnen de kern van het atoom. De derde kracht de zwaartekracht is geen echte kracht. Einstein heeft bewezen dat wat ervaren wordt als zwaartekracht slechts een vervorming van ruimte en tijd is onder invloed van een massa. Blijft over het elektromagnetisme. Het is het elektromagnetisme dat dingen bij elkaar houdt. Wat er in werkelijkheid is, is slechts een energetisch veld. In werkelijkheid is er niets dat vast of afgescheiden is. Er is slechts sprake van een oceaan van energie die op sommige plaatsen meer geconcentreerd is dan op andere plaatsen. Als deze meer geconcentreerd is dan ervaren we dat als massieve voorwerpen. We menen geïsoleerde voorwerpen waar te nemen. Echter het gaat slechts om concentraties binnen dat ene energieveld. Dat we niet kunnen lopen door een muur komt niet omdat het ene massieve object stoot tegen het andere massieve object. De reden is dat een geconcentreerd deel van het ene energieveld een ander deel afstoot. De puntdeeltjes, bij elkaar gehouden door energie, vullen alles. Er is geen enkele plek waar het energieveld niet aanwezig is.

Advaitaweb

Zelfs de ruimte tussen sterrenstelsels is hiermee gevuld, zij het in een lage dichtheid. Dat wij dit meestal niet zo ervaren komt omdat onze zintuigen niet zijn ontworpen voor het ervaren van eenheid, maar slechts voor het ervaren van dualiteit, afgescheidenheid. Om te overleven is het essentieel dat een bewegend levend wezen verschil ervaart tussen hem en een ander wezen. Als hij dat niet zou doen dan zou het voor hem niet uitmaken of hij zou voortbestaan als afzonderlijk wezen of als maaltijd voor een ander wezen. Een wezen voor wie dat geen verschil maakt zal niet lang overleven en ook niet verder kunnen evolueren. Uiteindelijk hebben dan ook enkel die wezens kunnen evolueren welke dualiteit ervoeren. Afgescheidenheid is een illusie, maar het is wel een voor het overleven noodzakelijke illusie. Deze illusie is dermate sterk dat slechts weinigen stil staan bij de vraag of het hier gaat om een illusie. De meeste mensen denken dat de werkelijkheid echt zo in elkaar zit. Dat de werkelijkheid bestaat uit een grote hoeveelheid los van elkaar staande voorwerpen. En dat er een afgescheiden 'ik' is die dat alles zo moet manipuleren dat hij zijn zin krijgt.

In de meest essentiële vorm is het de functie van spiritualiteit om aan de mens te laten zien dat hij deel uitmaakt van iets groters. Sterker, dat op een fundamenteel niveau hij dat grotere is. Elke religie kent een variant die is gemaakt voor de massa en vooral gekenmerkt wordt door regels en voorschriften. Die gaan over wat hoort en niet hoort, wat iemand moet doen en moet laten, over gezagsstructuren e.d. Daarnaast kennen de meeste religies een esoterische variant. Deze gaat niet over regels en voorschriften maar wijst mensen erop dat op een fundamenteel niveau alles eenheid is. Voorbeelden daarvan zijn de gnosis, het soefisme, het Taoïsme en de Advaita Vedanta zoals deze in India opgang heeft gemaakt. Advaita Vedanta kan beschouwd worden als de esoterische variant van het Hindoeïsme. Het is een enorme prestatie dat veel leraren uit deze traditie tot dezelfde conclusies kwamen als de wetenschappers nu. En dat in een tijd dat ze niet konden terugvallen op de wetenschappelijke kennis die nu beschikbaar is. Tegenwoordig is het feit dat alles eenheid op een eenvoudige manier wetenschappelijk te bewijzen via het standaardmodel van de natuurkunde. Echter dat is niet altijd zo geweest. Wel zijn er mensen geweest die in staat waren om door de illusie heen te kijken en de verborgen werkelijkheid te ontsluieren. Deze mensen poogden dat over te brengen via de guru-discipel relatie. Het overbrengen hiervan is beslist niet eenvoudig, want onze programmering is er juist op gericht om dualiteit te ervaren. Wil de beoefenaar van Advaita Vedanta de eenheidservaring werkelijk handen en voeten geven dan is er sprake van een lange weg. En zelfs guru's zullen zolang er sprake is van een lichaam dat wil overleven nooit de dualiteit helemaal overstijgen. Toch is het mogelijk om de ware aard van de realiteit te ervaren en te doorvoelen. De moderne beoefenaar van Advaita Vedanta voelt zich daarin gesteund door de moderne wetenschap die de visie van de klassieke Advaita guru's wetenschappelijk onderbouwt.

Site van Roeland de Looff